พบกับ 9 ประโยชน์ที่เราได้รวบรวมมาว่าเด็กจะได้รับทักษะและ ประโยชน์อะไรจากการเรียนศิลปะ

เรียนศิลปะดีกับเด็กอย่างไร

ในบทความนี้ เราจะมาหาคำตอบไปพร้อมๆ กันนะคะว่าการเรียนศิลปะนั้นดีกับเด็กอย่างไร เด็กๆ จะได้รับประโยชน์อะไรจากการเรียนศิลปะกันบ้างค่ะ

1. ศิลปะส่งเสริมความคิดสร้างสรรค์

เมื่อพาเด็กๆ เข้าสู่โลกของการเรียนศิลปะ สิ่งแรกที่เขาจะได้รับการฝึกฝน คือความคิดสร้างสรรค์และการคิดนอกกรอบ ซึ่งเป็นปัจจัยสำคัญให้เด็กๆ เรียนรู้และเติบโตได้อย่างมีศักยภาพ เพราะว่าในแต่ละคลาสเรียน ถึงแม้ว่าเด็กๆ จะได้รับโจทย์เดียวกัน แต่การแสดงออกของแต่ละคนก็ต่างกัน ด้วยปัจจัยจากประสบการณ์และสิ่งแวดล้อมรอบตัวของเด็กๆ ที่รับรู้มาไม่เหมือนกัน ทำให้สิ่งที่เด็กๆ อยากสื่อสารออกมาไม่เหมือนกันนั่นเอง 

จากประการณ์ที่ครูตาเคยสอนพบว่า ยิ่งเด็กๆ เคยได้ทำกิจกรรมมากเท่าไหร่ จะยิ่งสามารถถ่ายทอดเรื่องราวได้ดีกว่าเด็กๆ ที่ไม่เคยทำกิจกรรมอะไรเลย ฉะนั้นการเรียนรู้นอกห้องเรียนผ่านกิจกรรม จึงเป็นสิ่งสำคัญมากๆ  สำหรับการเสริมสร้างประสบการณ์เพื่อส่งเสริมความคิดสร้างสรรค์ในเด็ก

นอกจากนี้ยังพบว่า การวาดภาพลายเส้นต่างๆ ตามใจชอบ หรือวาดโดยไม่มีโจทย์หรือกรอบความคิดใดๆช่วยให้เด็กๆ จดจ่อกับกิจกรรม มากกว่าการสร้างงานศิลปะโดยมีผู้อื่นมากำกับ

2. ศิลปะพัฒนาทักษะการแก้ปัญหา

ในการสร้างงานศิลปะแต่ละครั้งของเด็กๆ ทำให้เขาพบปัญหาต่างๆ ที่จะต้องแก้ไขอยู่เสมอ ยกตัวอย่างเช่น สีชมพูที่อยากได้หมด ต้องใช้สีอะไรมาผสมทดแทน เพื่อที่จะได้สีชมพูมาใช้ แม้กระทั่งการตัดสินใจเล็กๆ น้อยๆ เช่นการเลือกใช้สีไม้หรือสีน้ำในการสร้างสรรค์ชิ้นงานว่าสีชนิดไหนจะเหมาะสมกับงานมากที่สุด

เมื่อเด็กๆ ได้พบกับปัญหา จะทำให้เกิดการเรียนรู้เพื่อค้นหาทางแก้ปัญหาด้วยตนเอง เมื่อได้พบเจอกับอุปสรรคแบบเดิมบ่อยครั้ง เด็กๆ จะกล้าตัดสินใจและแก้ปัญหาได้เร็วขึ้น ช่วยเสริมความมั่นใจให้กับเขาได้ ก่อให้เกิดทักษะการแก้ปัญหาที่ติดตัวไปตลอด แม้ว่าในอนาคตจะเจอกับปัญหาที่ซับซ้อนกว่า เด็กๆ ก็พร้อมที่จะแก้ไขและไม่ยอมแพ้ง่ายๆ นั่นเองค่ะ

3. ศิลปะส่งเสริมความอดทนและความมุ่งมั่น

ในคลาสเรียนศิลปะ เด็กๆ จำเป็นที่จะต้องใช้ความพยามยามและความอดทนในการใช้อุปกรณ์ต่างๆ เพื่อให้ชิ้นงานสำเร็จ ไม่ว่าจะเป็นการใช้ดินสอร่างภาพ ใช้พู่กันระบายสี หรือการผสมสีแบบต่างๆ ซึ่งต้องใช้เวลาในการจัดการพอสมควร เมื่อผ่านการฝึกฝนในลักษณะนี้บ่อยๆ จะช่วยพัฒนาทักษะด้านความอดทนและความมุ่งมั่น และมีสมาธิจดจ่อสิ่งใดสิ่งหนึ่งได้ดียิ่งขึ้น

4. ศิลปะส่งเสริมการสำรวจสิ่งต่างๆรอบตัว

ศิลปะช่วยให้เด็กๆ รู้จักการสำรวจสิ่งต่างๆ รอบตัวได้ดียิ่งขึ้น รวมไปถึงการสังเกตสิ่งต่างๆ ด้วยสายตาของตนเอง กลายเป็นคนละเอียดมากขึ้น เพราะเวลาที่เด็กๆสร้างสรรค์ผลงานออกมาจากสิ่งของที่อยู่ตรงหน้า เขาจำเป็นต้องใช้การสำรวจและสังเกตสิ่งของต่างๆ ว่ารูปร่างเป็นแบบไหน มีสีอะไรอย่างละเอียด จึงจะลงมือสร้างสรรค์ผลงานได้ ซึ่งทักษะความช่างสังเกตนี้จะติดตัวไปยังด้านอื่นๆ เช่น เมื่อพาเด็กๆ ไปเที่ยวสถานที่ต่างๆ เขาสามารถจดจำสถานที่นั้นๆ ได้ และยิ่งหากเกิดความประทับใจ เด็กๆ ก็จะสามารถสร้างสรรค์ผลงานจากความทรงจำนั้นๆ ออกมาได้เป็นอย่างดีแน่นอน

5. ศิลปะกระตุ้นพัฒนาการกล้ามเนื้อมัดเล็ก

การจับดินสอ พู่กัน การปั้นแป้งโด การตัดกระดาษ การบีบขวดกาว และการฉีกกระดาษ ทั้งหมดนี้ต้องใช้กล้ามเนื้อมัดเล็ก ทำงานร่วมกับประสาทสัมผัสอื่นๆ ส่งผลให้กล้ามเนื้อเติบโตควบคู่ไปกับพัฒนาการของสมองได้เป็นอย่างดี อีกทั้งเมื่อเด็กๆ สนุกกับกิจกรรมต่างๆ ที่ใช้มือ ทั้งการร่าง วาด ตัด ปั้น ดึง จะช่วยให้เขาจับดินสอได้คล่องแคล่ว ส่งผลให้ลายมือสวยขึ้นอีกด้วย

6. ศิลปะช่วยให้เด็กมีปฏิสัมพันธ์ทางสังคม

การเรียนศิลปะแบบกลุ่ม ทำให้เด็กๆ แต่ละคนต้องเรียนรู้ที่จะหยิบยืมสิ่งของ พูดคุย ทำความรู้จักกับเด็กคนอื่นอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ แม้ว่าในเด็กบางคนอาจจะเขินอายเวลาอยู่ท่ามกลางผู้อื่น แต่เมื่อได้เข้าเรียนศิลปะแบบกลุ่มหรือได้ทำกิจกรรมร่วมกับผู้อื่น จะช่วยส่งเสริมความกล้าแสดงออก และเรียนรู้ทักษะการเข้าสังคมได้เป็นอย่างดี

7. ศิลปะช่วยให้เป็นคนเห็นอกเห็นใจคน

การสร้างสรรค์งานศิลปะ ทำให้เด็กๆ เป็นคนที่เข้าใจผู้อื่นมากยิ่งขึ้น ผู้เชี่ยวชาญด้านประสาทวิทยาพบว่า การสร้างสรรค์งานศิลปะ 1 ครั้งต่อสัปดาห์ สามารถเพิ่มสมาธิ (Introspection) และความเข้าอกเข้าใจต่อผู้อื่นได้ (Empathy) เพราะการทำงานศิลปะช่วยส่งเสริมเครือข่ายการสั่งการของสมอง ซึ่งปกติจะแอคทีฟเวลาที่มนุษย์เรากำลังคิดถึงผู้อื่น เช่นเดียวกับการทำงานศิลปะนั่นเอง

8. ศิลปะช่วยให้เด็กๆมีเมตตากับตนเอง

ศิลปะช่วยให้เด็กๆ ใจดีและมีเมตตากับตัวเองมากยิ่งขึ้น ศาสตราจารย์ Girija Kaimal จาก มหาวิทยาลัย Drexel (ประธานสมาคมศิลปะบำบัดแห่งสหรัฐอเมริกา) ค้นพบว่าการสร้างงานศิลปะเป็นเวลา 45 นาทีช่วยลดคอร์ติซอล (Cortisol) ซึ่งเป็นฮอร์โมนเกี่ยวกับความเครียดในร่างกายของเราได้อย่างมีนัยสำคัญ เมื่อร่างกายปราศจากความเครียด จะส่งผลให้เด็กๆ ไม่กดดัน และรู้จักที่จะให้ความสำคัญกับตัวเองมากยิ่งขึ้น

9.ศิลปะช่วยให้เด็กๆเข้าใจตัวเองและโลกของพวกเขา

ศิลปะช่วยให้เด็กๆ ได้พิจารณาอารมณ์ในแต่ละวันว่ารู้สึกอย่างไร เพราะในขณะที่ทำงานศิลปะ เขาจะได้เรียนรู้เกี่ยวกับตนเอง ทั้งภายในจิตใจและร่างกายภายนอก ผ่านการถ่ายทอดสิ่งที่จินตนาการให้ออกมาในผลงานรวมไปถึงการใช้อุปกรณ์ในการทำงานศิลปะแบบต่างๆก็ยิ่งเป็นการส่งเสริมให้เขาได้ใช้ความคิดสร้างสรรค์อีกด้วย นอกเหนือจากการสนับสนุนเขาในหลายๆ ทาง แล้ว เรายังควรที่จะสนับสนุนพื้นที่ปลอดภัยที่ทำให้เขาเกิดการคิด เกิดการตั้งคำถามต่อสิ่งต่างๆ รอบตัว รวมไปถึงการจัดวางวัสดุ อปกรณ์ ในการสร้างสรรค์งาน ให้เขาเข้าถึงได้โดยง่าย และรู้สึกสนุกไปกับการสร้างงานศิลปะ

สรุป

กิจกรรมสร้างสรรค์ศิลปะแบบต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นการวาดลายเส้น การเพ้นท์สี การร้อยลูกปัด หรือการปั้นดินน้ำมันนั้น ไม่ใช่แค่สร้างผลงานศิลปะให้เด็กๆ รู้สึกภูมิใจในตัวเองเท่านั้น แต่กิจกรรมเหล่านี้ยังช่วยเพิ่มพูนทักษะทั้งด้านร่างกายและจิตใจ ช่วยในการแก้ไขปัญหาต่างๆ ได้อย่างเข้าใจ ผ่านการทดลองทำ การวางแผน จนทำให้เกิดความมั่นใจ กล้าตัดสินใจ และอยากที่จะเรียนรู้ต่อไปเรื่อยๆ เพราะเด็กๆ เต็มไปด้วยพลังแห่งการเรียนรู้ ฉะนั้นในฐานะผู้ปกครอง ควรสนับสนุนให้เด็กๆ ได้ลองทำงานศิลปะ เพื่อเสริมสร้างความแข็งแกร่งทางใจและทางกาย ให้เขาได้เติบโตอย่างมีคุณภาพค่ะ

แปลและเรียบเรียงจาก

icasnetwork, nationalgeographic, artfulparent, How art change your brain, Reduction of Cortisol Levels and Participants’ Responses Following Art Making

 

อ่านบล็อคอื่นๆอ่านที่นี่